سموم روزانه در خوراکی ها چه خطراتی دارند (26 آذر)
خطرات پنهان مواد غذایی روزمره: از سموم خوراکی تا تهدیدات سلامت
بسیاری از خوراکیهایی که به طور مداوم در سبد غذایی خود جای میدهیم، میتوانند حاوی ترکیباتی باشند که در صورت مصرف نادرست یا در مقادیر بالا، سلامت ما را به خطر اندازند. این سموم روزانه در خوراکیها اغلب نامرئی هستند. شناخت خوراکیهای سمی که هر روز میخوریم، اولین گام برای حفظ تندرستی است. این مواد لزوماً همیشه خطرناک نیستند، اما آگاهی از نحوه آمادهسازی و مصرف آنها حیاتی است تا از عوارض ناخواسته جلوگیری شود. موادی که به ظاهر ایمن به نظر میرسند، گاهی اوقات میتوانند موجب واکنشهای ناخوشایند گوارشی یا حتی مشکلات جدیتر شوند. این مقاله به بررسی این مواد غذایی رایج و خطرات بالقوه آنها میپردازد.
بررسی مواد غذایی رایج با پتانسیل سمی
علم تغذیه پیشرفت چشمگیری داشته است. امروزه ما بهتر از گذشته میدانیم که کدام بخش از یک ماده غذایی مصرف آن ایمن است. با این حال، ناآگاهی میتواند ما را در معرض مواد شیمیایی طبیعی موجود در گیاهان قرار دهد. میزان این مواد در مصرف عادی کم است، اما رعایت احتیاط لازم است.
سیبزمینی و سولانین؛ رنگ سبز هشداردهنده
اگر سیبزمینی شما شروع به سبز شدن کرد، هشداری جدی است. این تغییر رنگ نشاندهنده افزایش سطح سولانین است. سولانین یک آلکالوئید سمی است. مصرف سیبزمینی سبز میتواند منجر به سردردهای شدید، احساس خستگی مفرط، تهوع و گرفتگیهای شکمی شود. قسمتهای سبز شده باید کاملاً جدا شده یا در صورت سبز شدن شدید، کل سیبزمینی دور ریخته شود. ساقه و برگ گیاه سیبزمینی نیز به شدت حاوی این ماده سمی هستند.
هستههای میوههای هستهدار و خطر سیانید
سیب، گلابی، گیلاس و هلو، میوههایی بسیار مغذی هستند. اما هسته این میوهها حاوی آمیگدالین است. این ماده در بدن به هیدروژن سیانید تبدیل میشود، مادهای بسیار قوی. بلعیدن تعداد زیادی از این هستهها میتواند سطوح خطرناکی از سیانید تولید کند. نکته مثبت این است که فرآیند آبگیری میوهها معمولاً هستهها را جدا میکند و خوردن آنها به شکل طبیعی بسیار نادر است.
بادام تلخ؛ مصرف ممنوع
بادام تلخ حاوی مقادیر قابل توجهی هیدروژن سیانید است. برخلاف بادام شیرین که بسیار محبوب است، مصرف بادام تلخ حتی به میزان اندک، میتواند عواقب وخیمی از جمله آسیب به کلیهها و حتی مرگ به دنبال داشته باشد. به همین دلیل، فروش این نوع بادام در برخی کشورها محدود شده است.
برگ ریواس؛ سم در برگها
ریواس یک سبزی محبوب برای تهیه انواع غذاهاست. اما باید توجه داشت که برگهای این گیاه سرشار از اوگزالات است. اوگزالات میتواند برای سلامتی مضر باشد و حتی در دوزهای بالا خطرناک است. خوشبختانه، ساقه خوراکی ریواس فاقد این ترکیب سمی است. لازم به ذکر است که برای ایجاد مسمومیت حاد، باید مقدار بسیار زیادی از برگها مصرف شود.
گوجه فرنگی سبز و بخشهای گیاهی آن
میوه نارس (سبز) گوجه فرنگی، برگها و ساقههای آن حاوی گلیکوآلکالوئیدهایی هستند. این ترکیبات میتوانند باعث اختلالات گوارشی، دلدرد و احساس اضطراب شوند. اگرچه بوی خوشایند برگهای گوجه فرنگی برخی را به استفاده از آنها ترغیب میکند، اما باید مصرف میوه کاملاً قرمز و رسیده را در اولویت قرار داد.
لوبیا لیما و لزوم پخت کامل
لوبیا لیما یا لوبیا عروس، دارای مقادیر بالایی از سیانید است که تنها با حرارت دادن صحیح از بین میرود. برای ایمنسازی این نوع لوبیا، پخت کافی و طولانی در ظرفی بدون درپوش ضروری است تا گازهای سمی فرصت خروج داشته باشند. لوبیا قرمز نیز نیازمند خیساندن اولیه و دور ریختن آب آن برای کاهش مواد سمی پیش از پخت است.
جوز هندی؛ تأثیر مصرف بیش از حد
جوز هندی ادویهای خوشبو با خواص مفید برای هضم و خواب است. اما مصرف آن باید به مقدار بسیار محدود باشد. مقادیر زیاد جوز هندی میتواند منجر به عوارضی مانند سرگیجه، استفراغ و حالت تهوع گردد. تعدیل در مصرف ادویهها همیشه بهترین راهکار است.
ماهی تن و نگرانیهای مربوط به جیوه
محتوای جیوه در ماهیهای بزرگ مانند ماهی تن، یک مسئله سلامت عمومی است. این فلز سنگین میتواند در طول زمان در بدن انباشته شود. به همین دلیل، مصرف ماهی تن به ویژه برای زنان باردار و کودکان توصیه نمیشود و باید با احتیاط و در فواصل زمانی منظم مصرف شود.
نکات اصلی برای ایمنی غذایی
آگاهی از نحوه نگهداری و آمادهسازی مواد غذایی کلید جلوگیری از مسمومیتهای روزمره است. همیشه مواد غذایی سبز شده را دور بریزید. هسته میوهها را مصرف نکنید. لوبیاها را به طور کامل بپزید و از مصرف بیش از حد ادویههای قوی پرهیز نمایید. تغذیه سالم، مستلزم مصرف آگاهانه است.
(یاسر سلیمی)
مطالب پیشنهادی
- اختلالات خوردن چیست و علائم آن کدامند
- تغذیه کودکان: راهکار پیشگیری از عفونت گوش
- اسموتی سیب و دارچین خواص طرز تهیه نکات اصلی
