تغذیه در بهبود زخم مری نقش حیاتی دارد (29 آبان)

اهمیت راهبردی تغذیه در ترمیم ضایعات مری

مسئله تغذیه در روند بهبودی آسیب‌های ناحیه مری نقشی بنیادین و حیاتی ایفا می‌کند. زخم‌هایی که در مجرای مری، از حلق تا ابتدای معده، ایجاد می‌شوند، نیازمند یک استراتژی غذایی دقیق هستند. رویکرد مناسب تغذیه‌ای می‌تواند سرعت بازیابی را به شکل چشمگیری افزایش دهد. این ضایعات، که اغلب با درد پشت جناغ سینه خود را نشان می‌دهند، گاهی با مشکلات قلبی اشتباه گرفته می‌شوند. مدیریت این زخم‌ها مستلزم توجه به ماهیت مواد مصرفی و نحوه مصرف آن‌هاست. در حقیقت، راهبرد صحیح غذایی یکی از ستون‌های اصلی درمان زخم مری محسوب می‌شود.

علل پیدایش زخم در مسیر مری

عوامل متعددی می‌توانند به ایجاد این ضایعات منجر شوند. شایع‌ترین علت، بازگشت اسید معده به مری است. این پدیده که رفلاکس نامیده می‌شود، التهاب و در نهایت زخم را به دنبال دارد. گاهی شل شدن دریچه بالایی معده مقصر این امر است. تماس با مواد شیمیایی سوزاننده، چه خوراکی و چه غیر خوراکی، نیز یکی دیگر از دلایل جدی است. گیر کردن قرص‌ها در مسیر مری، آسیب‌های ناشی از مداخلات پزشکی مانند آندوسکوپی، همگی می‌توانند عاملی برای زخم باشند. تشخیص نهایی این موارد معمولاً از طریق آندوسکوپی میسر می‌گردد.

اصول اولیه تدوین برنامه غذایی برای بهبود زخم مری

حالت فیزیکی غذا اهمیت فراوانی دارد. مواد غذایی باید نرم و پوره مانند باشند. از مصرف غذاهای سفت و نیازمند جویدن زیاد باید پرهیز کرد. تغییر در حجم و تعداد وعده‌ها نیز توصیه می‌شود. کوچک کردن حجم هر وعده و افزایش تعداد آن‌ها، فشار بر مری را کاهش می‌دهد. این کار به طور مستقیم احتمال برگشت اسید را پایین می‌آورد. اجتناب از نوشیدن حجم زیادی مایعات پیش از صرف غذا و بلافاصله پس از آن ضروری است. همچنین، حداقل نیم ساعت پس از غذا نباید دراز کشید. حفظ وزن سالم نیز یکی از عوامل کمک‌کننده به بهبودی است.

محدودیت‌های غذایی: چه چیزهایی باید کنار گذاشته شوند؟

برخی مواد خوراکی به شدت برای مری ملتهب مضر هستند. غذاهای با بافت خشن و فیبر بالا باید محدود شوند. مواد غذایی بسیار چرب نیز باید کنار گذاشته شوند. نوشیدنی‌های الکلی قویاً منع مصرف دارند. مواردی مانند نعناع، پیاز، سیر و انواع فلفل‌ها باید از رژیم حذف شوند. شکلات و کافئین، شامل قهوه و چای غلیظ، محرک تولید اسید هستند. نوشیدنی‌های گازدار و غذاهای سرخ شده نیز وضعیت را بدتر می‌کنند. رب گوجه فرنگی و سایر فرآورده‌های اسیدی باید با احتیاط مصرف شوند.

نقش مواد مغذی ضروری در بازسازی بافت

برای ترمیم موفقیت‌آمیز بافت آسیب‌دیده مری، تامین مواد مغذی کافی حیاتی است. پروتئین در صدر لیست قرار دارد. کمبود پروتئین روند ترمیم را کند می‌سازد. آهن و روی نقش مهمی در این فرآیند دارند. ویتامین سی، به خصوص از منابع تازه، ضروری است. ویتامین‌های گروه بی، به‌ویژه بی ۹ و بی ۱۲، در تقسیم سلولی و بازسازی دی‌ان‌ای دخیل هستند. این ویتامین‌ها برای جبران خونریزی احتمالی نیز اهمیت پیدا می‌کنند.

منابع غذایی ترمیم‌کننده

گوشت‌ها، جگر و حبوبات منابع خوبی از آهن و روی محسوب می‌شوند. سبزیجات با برگ سبز تیره نیز حاوی این مواد معدنی هستند. باید توجه داشت که مصرف گوشت قرمز باید تحت کنترل باشد. منابع تازه میوه‌ها و سبزیجات، منبع اصلی ویتامین سی هستند. ویتامین دی را می‌توان از ماهی‌های چرب و نور خورشید تأمین کرد. ویتامین‌های گروه بی در منابع حیوانی، لبنیات و غلات یافت می‌شوند. لازم به ذکر است که ویتامین ب ۱۲ فقط در محصولات حیوانی است؛ گیاه‌خواران باید مکمل مصرف کنند.

نکات اصلی برای مدیریت خوراکی

مواد غذایی مانند شیر و لبنیات، پوره سبزیجات، میوه‌های پخته و تخم مرغ معمولاً اثر خنثی دارند. مصرف آن‌ها می‌تواند ادامه یابد. بافت مری مستقیماً تحت تاثیر آنچه می‌خوریم قرار دارد. علاوه بر مواد تشکیل‌دهنده، شکل فیزیکی غذا نیز مهم است. یک برنامه تغذیه‌ای جامع باید تمام این جنبه‌ها را پوشش دهد. در صورت وجود خونریزی شدید، تغذیه از طریق لوله ممکن است تنها راه باشد.