مضرات چربی ترانس بر سلامت قلب و عروق کدامند (10 آذر)

خواندن این مطلب 3 دقیقه زمان میبرد

مضرات اسیدهای چرب ترانس بر سلامت قلبی و عروقی: خطری پنهان در رژیم غذایی

آیا می‌دانستید که برخی چربی‌ها دشمن خاموش قلب شما هستند؟ صحبت از اسیدهای چرب ترانس است. این ترکیبات ناسالم، تأثیرات مخربی بر سیستم گردش خون می‌گذارند. افزایش کلسترول بد یا همان LDL، یکی از اصلی‌ترین نگرانی‌هاست. به طور همزمان، این چربی‌ها سطح کلسترول خوب یا HDL را کاهش می‌دهند. این تغییر نامطلوب در پروفایل چربی خون، به‌شدت ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را بالا می‌برد. درک ماهیت و منابع این چربی‌ها برای حفظ سلامتی حیاتی است. متخصصان تغذیه بر این باورند که چربی‌های ترانس، مخرب‌ترین نوع چربی قابل مصرف برای بدن انسان هستند.

ماهیت و منشأ چربی‌های ترانس

چربی ترانس (اسیدهای چرب ترانس) در طبیعت به مقادیر اندکی در محصولات لبنی و برخی گوشت‌ها وجود دارد. اما بخش عمده‌ای که سلامت ما را تهدید می‌کند، محصول فرآیندهای صنعتی است. این چربی‌ها از طریق فرآیند هیدروژناسیون جزئی روغن‌های مایع گیاهی تولید می‌شوند. هدف از این فرآیند، جامد کردن روغن در دمای محیط است. این کار باعث افزایش ماندگاری محصولات غذایی می‌شود. رستوران‌ها نیز به دلیل مقاومت این روغن‌ها در برابر اکسیداسیون، از آن‌ها در سرخ‌کردن‌های مکرر استفاده می‌کنند.

منابع رایج چربی‌های ترانس در مواد غذایی فرآوری شده

شناسایی غذاهایی که حاوی این چربی مضر هستند، اولین گام برای حذف آن‌هاست. منابع اصلی این ترکیبات اغلب در محصولات پرطرفدار و فرآوری شده دیده می‌شوند:

محتوا پنهان

1 محصولات نانوایی و شیرینی‌جات

2 تنقلات و اسنک‌ها

3 غذاهای سرخ‌شده صنعتی

4 محصولات فریز شده و آماده

5 محصولات لبنی جایگزین و مارگارین

6 مطالب پیشنهادی

محصولات نانوایی و شیرینی‌جات

بسیاری از کیک‌ها، کلوچه‌ها و شیرینی‌های آماده از روغن‌های تردکننده حاوی چربی ترانس استفاده می‌کنند. حتی کرم‌ها و خامه روی این محصولات نیز اغلب منبعی برای این اسیدهای چرب هستند.

تنقلات و اسنک‌ها

چیپس‌ها و برخی ذرت‌های آماده شده در بسته‌بندی، حاوی مقادیر قابل توجهی چربی ترانس هستند. لازم است بدانیم که انواع آماده یا ماکروویوی این اسنک‌ها، با نوع خانگی که با روغن سالم‌تر تهیه می‌شود، تفاوت اساسی دارند.

غذاهای سرخ‌شده صنعتی

دونات‌ها، سیب‌زمینی سرخ‌کرده و مرغ‌های سوخاری شده که در روغن‌های صنعتی غوطه‌ور می‌شوند، میزان بالایی از این چربی‌ها را جذب می‌کنند.

محصولات فریز شده و آماده

بیسکویت‌های بسته‌بندی، پیتزاهای آماده و محصولات خمیری که برای مدت طولانی در انبار می‌مانند، اغلب برای حفظ کیفیت خود به چربی‌های هیدروژنه متکی هستند.

محصولات لبنی جایگزین و مارگارین

برخی قهوه‌های فوری و فرآورده‌های جایگزین شیر و همچنین مارگارین‌ها ممکن است حاوی روغن‌های هیدروژنه باشند.

چالش خواندن برچسب‌های مواد غذایی

توجه به برچسب‌ها ضروری است. در بسیاری از کشورها، اگر محصولی کمتر از نیم گرم چربی ترانس در هر وعده داشته باشد، تولیدکننده مجاز است عدد صفر را درج کند. این “چربی ترانس پنهان” یک فریب بزرگ است. هنگام خرید، صرفاً به دنبال واژه “چربی ترانس” نباشید. عبارت “روغن هیدروژنه” یا “روغن جزئی هیدروژنه” را نیز بررسی کنید؛ این همان چربی ترانس پنهان است و مصرف مداوم آن زیان‌آور خواهد بود.

تأثیرات ویرانگر بر عروق

چربی ترانس اثری دوگانه بر سلامت قلب دارد. کلسترول LDL که “بد” نامیده می‌شود، در دیواره رگ‌های خونی رسوب کرده و باعث سفتی و تنگ شدن مسیر عبور خون می‌گردد. در مقابل، کلسترول HDL که “خوب” است و وظیفه پاکسازی رگ‌ها را دارد، توسط چربی ترانس سرکوب می‌شود. این وضعیت می‌تواند منجر به تشکیل لخته‌های خونی یا پارگی مویرگ‌ها شود که عواقب آن حمله قلبی یا سکته مغزی است.

جایگزین‌های سالم‌تر و توصیه‌های مصرف چربی

نکته اصلی اینجاست که چربی‌های ترانس هیچ فایده‌ای برای بدن ندارند و مصرف آن‌ها باید به حداقل مطلق برسد. پس از حذف چربی ترانس، باید هوشمندانه چربی‌های مجاز را جایگزین کرد. توجه داشته باشید که محصولات “بدون ترانس” لزوماً سالم نیستند و اغلب چربی ترانس با چربی‌های اشباع بالا مانند روغن پالم یا نارگیل جایگزین می‌شود که آن‌ها نیز کلسترول LDL را افزایش می‌دهند.

یک رژیم غذایی متعادل باید حدود 25 تا 35 درصد از کالری روزانه را از چربی‌ها تأمین کند، اما چربی‌های اشباع باید کمتر از 10 درصد باشند. انتخاب هوشمندانه شامل چربی‌های تک‌غیر اشباع و چندغیر اشباع است. روغن زیتون، کانولا و مغزها منابع عالی این چربی‌های مفید هستند. مصرف منظم ماهی‌های چرب و آجیل که حاوی امگا 3 هستند، به تقویت عملکرد قلبی و عروقی کمک شایانی می‌کند.

نکات اصلی برای حفظ سلامت قلب