بخور نخورهای شب چله بایدها و نبایدهای غذایی چیست (25 آذر)
شب درازترین شب سال، یعنی شب یلدا، فرصتی دلانگیز برای دور هم جمع شدن است. این شب با سفرهای رنگارنگ از خوراکیهای سنتی ایرانی گره خورده است. اما این جشن خانوادگی نباید به قیمت سلامتی تمام شود. برای لذت بردن واقعی از این شب، باید به بخور نخورهای شب چله و بایدها و نبایدهای غذایی شب یلدا توجه ویژهای داشت. رعایت اعتدال در مصرف غذاها، بهخصوص برای افرادی که سابقه بیماریهای زمینهای دارند، حیاتی است. اگر بدانیم چه چیزهایی را باید بخوریم و از چه مواردی باید پرهیز کنیم، این شب خاطرهانگیز با سلامتی همراه خواهد بود. توجه به این بخور نخورهای شب یلدا ضامن یک شب آرام و بدون دردسر گوارشی است.
تدابیر تغذیهای برای شبی به یاد ماندنی
بزرگترین چالش شب یلدا، غلبه بر وسوسه پرخوری است. تفاوت این شب با سایر شبها فقط در چند دقیقه است، اما زیادهروی در خوردن میتواند منجر به مشکلات جدی گوارشی و حتی افزایش ناگهانی فشار خون و قند خون شود. پژوهشها نشان میدهند که افزایش مراجعات اورژانسی در شبهای جشن، اغلب به دلیل همین زیادهرویهاست. شعار «یک شب که هزار شب نمیشه» برای سلامت ما بسیار پرهیزکارانه است.
اهمیت وعده شام سبک و زودهنگام
متخصصان تغذیه قویاً توصیه میکنند شام اصلی شب یلدا باید سبک و نسبتاً زود خورده شود. خوردن شام سنگین در ساعات پایانی شب، به دلیل نزدیکی به زمان استراحت، موجب اختلال در فرآیند هضم میشود. این مسئله میتواند منجر به سوء جذب و ناراحتیهای گوارشی در طول شب شود. به جای آن، تمرکز باید بر روی میوههای کم کالری و مغذی باشد.
پرهیز از شیرینیجات اضافی
یکی از بزرگترین اشتباهات پس از شام، روی آوردن به انواع شیرینیهاست. مصرف شیرینیجات پس از صرف شام، صرفاً کالری مازاد وارد بدن میکند. این امر به ویژه برای افراد دیابتی یک خط قرمز محسوب میشود. کنترل قند خون در این شب برای این گروه از اهمیت ویژهای برخوردار است.
آجیل: دوست یا دشمن سلامتی؟
آجیلها، که اساس سفره یلدا هستند، منبع غنی از انرژی و مواد مغذیاند. با این حال، مصرف بیرویه آنها چاقی و افزایش وزن را در پی دارد. نکته کلیدی در مصرف آجیل، توجه به نوع و مقدار آن است. در میان مغزها، پسته، گردو، بادام و فندق نسبت به تخمهها ارجحیت دارند.
مراقب فشار خون باشید؛ آجیل شور ممنوع
بیماران مبتلا به فشار خون باید اکیداً از مصرف آجیلهای نمکی و شور اجتناب کنند. نمک موجود در این مغزها میتواند فشار خون را به شکل خطرناکی افزایش دهد و ریسک سکتههای مغزی و قلبی را بالا ببرد. این افراد باید تنها به سراغ آجیلهای خام و بدون نمک بروند.
نکات مهم در خرید آجیل
سلامت آجیلها به اندازه میزان مصرف آنها اهمیت دارد. آجیلها را باید از مراکز معتبر تهیه کرد. برای جلوگیری از خرید آجیلهای کهنه یا مانده، بهتر است مغزها را به صورت پوستدار خریداری کنید. مغزهایی که بوی نامطبوع میدهند یا رنگ غیرعادی (متمایل به قهوهای) دارند، نشانه ماندگی یا رنگآمیزی برای پوشاندن کهنگی هستند و باید از خرید آنها پرهیز کرد.
محدوده مصرف سالم
رعایت اعتدال، کلید موفقیت در شب یلداست. مصرف یک مشت کوچک آجیل (حدود 30 تا 40 گرم) کفایت میکند. در مورد خشکبار، مقدار مصرف باید به یک چهارم یک کف دست محدود شود. همچنین، اگر خشکبار مصرف میکنید، اندازه آن باید متناسب با انرژی دریافتی روزانه باشد.
میوههای یلدایی: انار و هندوانه
انار، میوهای نمادین و پرخاصیت این شب است. بهتر است به جای نوشیدن آب انار، خود دانههای میوه مصرف شود. هسته انار حاوی اسیدهای چرب مفیدی است که به بهبود متابولیسم بدن کمک میکند. رنگ قرمز انار نیز به دلیل وجود پلی فنولهاست که خواص آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی قوی دارند.
مصرف هندوانه نیز باید کنترل شده باشد. اگرچه این میوه آب فراوانی دارد، اما مصرف بیش از حد آن، به خصوص اگر شرایط نگهداریاش مناسب نباشد، میتواند مشکلساز شود. در صورت مصرف دو واحد میوه، یک انار و یک لیوان کوچک هندوانه منطقیترین انتخاب است.
نکات اصلی
گروههایی که نیازمند توجه بیشتری هستند شامل افراد دارای قند، چربی و فشار خون بالا و همچنین کودکان میشوند. مصرف باسلوق به دلیل کالری بالا باید محدود شود و در صورت تمایل، فقط انواع بستهبندیشده با تاریخ انقضای معتبر مصرف گردد. با رعایت این توصیهها، میتوان شب طولانی سال را با سلامتی کامل جشن گرفت و از کنار هم بودن لذت برد.
(یاسر سلیمی)
مطالب پیشنهادی
- طبع دنبه: خواص، فواید و مضرات آن چیست؟
- چک لیست کاربردی کمپینگ نکات اصلی سفر
- اسموتی میوه قرمز خانگی: دستور تهیه و نکات اصلی
