تغذیه و مدیریت اختلالات تیروئید راهنمای عملی (20 آذر)

راهکارهای تغذیه‌ای برای تنظیم عملکرد غده تیروئید

عملکرد صحیح غده تیروئید برای حفظ تعادل بیولوژیکی بدن حیاتی است. این غده کوچک مسئول تنظیم سوخت‌وساز، سطح انرژی و خلق‌وخو است. نوسانات عملکردی آن، خواه کم‌کاری یا پرکاری، تأثیرات گسترده‌ای بر سلامت عمومی دارد. رویکرد مناسب به تغذیه و مدیریت اختلالات تیروئید می‌تواند به بهبود وضعیت بیماران کمک کند. تنظیم درست رژیم غذایی یک راهکار عملی برای حمایت از این غده است. در این مقاله به بررسی اصول اساسی در تنظیم اختلالات تیروئید با تغذیه می‌پردازیم.

نقش محوری ید در تولید هورمون‌های تیروئید

غده تیروئید برای ساختن هورمون‌های T3 و T4 نیازمند ماده معدنی حیاتی ید است. منابع غذایی تنها راه تأمین این ماده معدنی هستند. بزرگسالان به طور معمول به روزانه بین 100 تا 150 میکروگرم ید نیاز دارند. کمبود ید به سرعت عملکرد تیروئید را مختل می‌کند. بنابراین، تأمین روزانه ید کافی اهمیت فراوانی دارد.

منابع غذایی سرشار از ید

غذاهای دریایی و انواع ماهی‌ها منابع برجسته ید محسوب می‌شوند. ماهی آزاد و کولی نمونه‌های خوبی هستند. این خوراکی‌ها علاوه بر ید، حاوی اسیدهای چرب امگا3 و امگا6 بوده و برای سلامت قلب و عروق مفیدند. جلبک‌های دریایی نیز منبعی غنی از ید هستند، هرچند مصرف مستقیم آن‌ها کمتر رایج است. لازم به ذکر است که کم‌کاری تیروئید می‌تواند سطح کلسترول را افزایش دهد. در مقابل، افراد با پرکاری شدید تیروئید باید در مصرف منابع یددار اعتدال را رعایت کنند.

اهمیت سلنیوم برای فعالیت تیروئید

سلنیوم یک آنتی‌اکسیدان قوی است. این ماده معدنی در تبدیل هورمون T4 به T3 نقش کلیدی دارد. کمبود سلنیوم مستقیماً بر کاهش سطح هورمون‌ها اثر می‌گذارد. نیاز روزانه به سلنیوم برای مردان حدود 70 و برای زنان 55 میکروگرم است.

میزان سلنیوم موجود در محصولات گیاهی به کیفیت خاک بستگی دارد. مواد غذایی دریایی که ید دارند، معمولاً سلنیوم خوبی هم تأمین می‌کنند. استفاده از منابع غذایی مناسب سلنیوم برای حمایت از روند هورمونی ضروری است.

روش‌های صحیح آماده‌سازی مواد غذایی

حرارت بالا در پخت‌وپز می‌تواند بسیاری از مواد مغذی ارزشمند را از بین ببرد. روش‌هایی مانند بخارپز کردن یا استفاده از فر در دمای کنترل‌شده (زیر 160 درجه سانتی‌گراد) برای حفظ مواد مغذی توصیه می‌شود. این روش‌ها برای همه افراد، به‌ویژه کسانی که نگرانی‌هایی در مورد تیروئید خود دارند، مناسب است.

برای پخت‌وپز با چربی، روغن‌هایی مانند زیتون یا کلزا ارجحیت دارند. مقادیر کم این روغن‌ها از کره بهتر عمل می‌کنند. آن‌ها اسیدهای چرب ضروری مورد نیاز برای حفظ دیواره رگ‌های خونی را فراهم می‌کنند. جذب این چربی‌های سالم می‌تواند در بهبود نشانه‌های اضطراب و تغییرات خلقی ناشی از مشکلات تیروئید کمک‌کننده باشد.

انتخاب غلات کامل به جای تصفیه‌شده

غلات کامل، علی‌رغم شاخص گلیسمی بالاتر در برخی موارد، ارزش غذایی فوق‌العاده‌ای دارند. آن‌ها حس سیری طولانی‌مدت ایجاد می‌کنند. این ویژگی از پرخوری و ریزه‌خواری بین وعده‌ها جلوگیری می‌کند. غلات کامل سبوس خود را حفظ کرده‌اند، بنابراین مواد مغذی بیشتری دارند.

ویتامین‌های گروه B موجود در این غلات به مدیریت استرس کمک می‌کنند. فیبر موجود در آن‌ها نیز برای رفع یبوست، که گاهی با کم‌کاری تیروئید همراه است، مفید است. توصیه می‌شود یک واحد غلات کامل را با یک واحد پروتئین و دو واحد سبزیجات مصرف کنید.

اولویت دادن به مواد غذایی طبیعی و تازه

در هنگام خرید، همیشه محصولات طبیعی و دست‌نخورده را انتخاب کنید. دوری از غذاهای فرآوری‌شده صنعتی مهم است. برای بهبود طعم غذاها، از چاشنی‌های سالم بهره ببرید. کره و خامه را با روغن‌های گیاهی سالم جایگزین کنید.

از دانه‌ها و مغزهای روغنی غافل نشوید. سرکه سیب جایگزین مناسبی برای سس‌های پرچرب است. برای خوش‌طعم کردن غذاها، به جای چربی زیاد، از ادویه‌ها و سبزیجات معطر مانند ریحان و گشنیز استفاده کنید.

گوشت‌های باکیفیت برای حمایت از سلامت

حذف کامل گوشت قرمز لازم نیست، اما انتخاب نوع کم‌چرب ضروری است. دیوکسین‌ها، که در چربی‌ها ذخیره می‌شوند، می‌توانند اختلالات هورمونی ایجاد کنند. گوشت‌های دریایی اولویت دارند، اما نباید کاملاً حذف شوند.

گوشت خرگوش سرشار از سلنیوم است و برای حفظ عملکرد تیروئید توصیه می‌شود. این گوشت کم‌چرب بوده و می‌توان آن را با سبزیجات معطر مصرف کرد. گوشت اردک نیز به دلیل شاخص گلیسمی پایین و داشتن امگا3 برای بیماران تیروئیدی مناسب است و در بهبود خلق‌وخو مؤثر است. مصرف مرغ بدون پوست نیز به دلیل داشتن سلنیوم توصیه می‌شود.

نکات اصلی: تأمین ید کافی، مصرف سلنیوم، انتخاب چربی‌های سالم، پخت ملایم و تمرکز بر غذاهای طبیعی، ستون‌های اصلی یک رژیم غذایی حمایتی برای غده تیروئید هستند.