تغذیه نوزاد: راهنمای کامل شش ماه اول زندگی (6 شهریور)

تغذیه نوزاد: راهنمای کامل شش ماه اول زندگی

شش ماه اول زندگی نوزاد، دوره‌ای حیاتی برای رشد و تکامل اوست. تغذیه نوزاد در این دوران نقشی اساسی ایفا می‌کند. در این راهنمای کامل، به بررسی تمامی جنبه‌های تغذیه نوزاد در شش ماه نخست زندگی می‌پردازیم. از شیر مادر به عنوان غذای ایده‌آل گرفته تا مکمل‌های ضروری، همه چیز را در این مقاله خواهید یافت. تغذیه مناسب در این دوران، پایه‌گذار سلامتی و رشد بهینه نوزاد خواهد بود.

انتخاب بهترین روش تغذیه برای نوزاد، دغدغه بسیاری از والدین است.

با مطالعه این راهنما، اطلاعات لازم را برای داشتن انتخابی آگاهانه و تغذیه اصولی نوزاد خود کسب خواهید کرد.

شیر مادر: بهترین غذا برای نوزاد

شیر مادر، غذای منحصر به فرد و ایده‌آل برای نوزاد در شش ماه اول زندگی است. از بدو تولد تا پایان شش ماهگی، شیر مادر به تنهایی تمام نیازهای غذایی شیرخوار را تامین می‌کند.

آغوز، اولین شیری که پس از زایمان ترشح می‌شود، حاوی مواد مغذی فراوانی است که سیستم ایمنی نوزاد را تقویت می‌کند.

شیر مادر به راحتی هضم می‌شود، ایجاد حساسیت نمی‌کند و خطر ابتلا به بیماری‌های عفونی و اسهال را کاهش می‌دهد.

تغذیه با شیر مادر همچنین به افزایش ضریب هوشی کودک کمک می‌کند و از لحاظ اقتصادی نیز به صرفه است.

در این مدت، هر زمان و هر چند بار که کودک تقاضا کند، باید شیر مادر در اختیارش قرار گیرد.

زمان شروع تغذیه با شیر مادر

شیر دادن به کودک باید هر چه زودتر بعد از زایمان شروع شود. ترجیحاً ظرف نیم ساعت اول و حداکثر یک تا دو ساعت اول بعد از زایمان، تغذیه کودک با شیر مادر باید آغاز شود.

تغذیه انحصاری با شیر مادر

تغذیه انحصاری با شیر مادر در شش ماه اول زندگی برای رشد و تکامل کودک از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این زمان، تغذیه شیرخوار منحصراً با شیر مادر بوده و کودک نیازی به استفاده از هیچ ماده غذایی دیگری حتی آب ندارد.

تنها شیر مادر، آغوش مادر، استفاده از آفتاب، قطره A+D و مولتی ویتامین و واکسیناسیون از ضروریات و تامین کننده بخش عمده‌ای از نیازهای غذایی، جسمی، روانی و عاطفی او می‌باشد.

یکی از نشانه‌های اینکه مقدار تغذیه کودکان نامناسب است این است که کودک بسیار خواب آلود یا بی‌حال به نظر می‌رسد. نوزادانی که شیر کافی دریافت نمی‌کنند، انرژی کمی خواهند داشت و ممکن است به طور منظم ۴ ساعت یا بیشتر در هر زمان بخوابند.

مزایای شیر مادر برای سلامتی نوزاد

شیر مادر در ماه‌های اول تولد که شیرخوار بیش از سایر مواقع در معرض خطر است، او را از ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها حفظ می‌کند.

تغذیه با شیر مادر ابتلا به بیماری‌های اسهالی و عفونت‌های تنفسی و مرگ ناشی از آنها را به شدت کاهش می‌دهد. ضمناً از ابتلا به عفونت‌های گوش میانی، مننژیت و عفونت دستگاه ادراری می‌کاهد.

میزان ابتلا به آسم، اگزما و انواع آلرژی در شیرخوارانی که از شیر مادر استفاده می‌کنند بسیار کمتر است. به‌ویژه در خانواده‌هایی که پدر یا مادر و یا یکی از افراد خانواده مبتلا به نوعی بیماری آلرژیک هستند، تغذیه کودک با شیر مادر نجات بخش است.

ارزش غذایی شیر مادر

چربی و پروتئین شیر مادر بهتر از چربی و پروتئین شیرهای دیگر هضم و جذب می‌شود. به همین دلیل، دردهای قولنجی، جمع شدن گاز، استفراغ و حساسیت نسبت به پروتئین در این شیرخواران کمتر مشاهده می‌شود.

ترکیب شیر مادر همراه با رشد شیرخوار تغییر پیدا می‌کند. چربی شیر مادر در شروع هر وعده شیردهی کمتر است و سپس میزان آن تدریجاً بیشتر می‌شود. این تغییرات کمک بزرگی به سیر نگه داشتن و افزایش وزن شیرخوار می‌کند.

به سبب ویژگی‌های شیر مادر، شیرخوار پرخوری نمی‌کند و خوب وزن می‌گیرد، در نتیجه مبتلا به چاقی ناشی از مصرف شیر مصنوعی که زمینه‌ساز بیماری‌های قلبی و عروقی، مفصلی و دیابت در بزرگسالی است، نمی‌شود.

ضمناً در شیرخوارانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، مشکل افزایش کلسترول در بزرگسالی و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی – عروقی کمتر است.

نکات اصلی در تغذیه کودک با شیر مادر

نوزاد در روزهای اول کمی وزن از دست می‌دهد. این پدیده طبیعی است و جای نگرانی نیست و نباید آن را به حساب کمبود شیر مادر گذاشت.

برای تغذیه کودک با شیر مادر بهتر است از تنظیم هر نوع برنامه زمان‌بندی شده خودداری شود. به محض اظهار تمایل و احساس گرسنگی شیرخوار، تغذیه با شیر مادر در هر ساعت از شب یا روز و به هر مدت که او مایل است، انجام گیرد.

بهترین راه برای تشخیص کافی بودن شیر مادر، افزایش وزن شیرخوار بر اساس منحنی رشد است که با مراجعه به پزشک یا مراکز بهداشتی درمانی و با وزن کردن ماهیانه شیرخوار این کار میسر است.

مدفوع شیرخوارانی که از شیر مادر استفاده می‌کنند شل‌تر و دفعات آن نیز بیشتر از دفعات اجابت مزاج شیرخواری است که با شیر خشک تغذیه می‌شود.